03 juli, 2019

Trouwfeest



Het traditionele huwelijksdenken zat lange tijd diep ingebakken in de Noorse agrarische samenleving. Vandaag trouwen Noren nog wel, maar ze doen dat vandaag op veel latere leeftijd. Gemiddeld gezien trouwt de man - een eerste keer - op 34-jarige leeftijd en de vrouw op 31 jaar.  Kinderen zijn er doorgaans dan al even.  De trouwdag vindt soms nog plaats op de klassieke manier: de huwelijksceremonie in de lokale protestantse kerk, het feest op de gård (boerderij) van een van beide families. 

Aan de huwelijksceremonie ga ik niet te veel woorden vuil maken. Dat doet de priester of priesteres al. De dure beloften over eeuwige trouw, het akoestische gitaaroptreden van de buurjongen van een van de bruidsmeisjes, de ongemakkelijke kus voor de ogen van God en de lens van de fotogekke opa,...Het ja-woord in Noorwegen lijkt verdacht veel op het ja-woord in Vlaanderen.

Maar het trouwfeest verschilt op heel wat vlakken. Eerst en vooral staat de hele avond - die in Noorwegen al om 15u kan beginnen - onder de strakke regie van de toastmaster. Hij/zij is in regel een van de beste vrienden van het bruidspaar. Bij voorkeur met een vlot voorkomen en een al even vlotte stem. De toastmaster praat het aperitief, het voor- en hoofdgerecht en het dessert aan elkaar. Het menu zelf wordt toegelicht door de chef-kok of een bevallig dienstmeisje.

Nog belangrijker is dat de toastmaster orde schept in de vele speechaanvragen. De hele wereld baadt in het zweet bij het vooruitzicht van een speech voor een volle zaal, maar de Noren beschouwen het als een belangrijk moment in hun leven en grijpen deze kans met beide handen. Velen voelen zich verplicht tegenover het bruidspaar, ook al gaat het om een achternicht die ze enkel bij begrafenissen ontmoeten. Wanneer overigens de ouders de rekening betalen, durft het bruidspaar wel eens sneller enkele vrienden dan verre familieleden van een overvolle gastenlijst te schrappen. Family first.

Een toastmaster die niet over de gave beschikt om mensen te ontgoochelen, moet soms 15 verschillende speeches inleiden. Inspirerend? Met alle respect, een TED-talk over de liefde ga je niet snel horen. De algemene focus op dankbaarheid is mooi, maar zelf ben ik minder dankbaar dat mijn lamsbout koud wordt, omdat ik mes en vork voor de vierde keer tijdens het hoofdgerecht moet stilhouden. En de toastmaster die het zwaartepunt van de speeches tijdens het vanille-ijsdessert plaatst, verdient wat mij betreft eeuwig ongeluk in de liefde. 

Een speech vraag je dus bij de toastmaster aan. Niet door op jouw wijnglas te tikken. Doe je dat, en volgt de rest van de zaal, dan moet het bruidskoppel op hun stoelen staan en elkaar kussen. De eerste keer druipt de vers verklaarde liefde er nog van af, de zevende keer tuurt de bruid met de lange sleep giftig de zaal in op zoek naar de aanstoker. Algemeen voetengestamp dwingt het bruidspaar dan weer tot een kus ónder tafel. Wanneer de bruidegom even naar het toilet is om zich te bezinnen waar hij in godsnaam aan begonnen is, mogen de mannelijke gasten de bruid gaan kussen. Vertrekt de bruid naar het kleine kamertje voor dringende onderhoudswerken aan het gelaat, dan kunnen de lang gejurkte vrouwen zich op de bruidegom storten.

Wanneer de gasten het keukenpersoneel met een applaus bedankt hebben voor het lekker eten, is het tijd voor de openingsdans. Net als in Vlaanderen overvalt me dan een Planckendael-gevoel: met z'n allen opeengepakt staren naar de niet zo speciale kunstjes van het aapjeskoppel, terwijl ik al terug een hongertje heb. Niemand geniet er écht van, maar aan tradities raken we niet. 

Na de openingsdans is het alle remmen los. Toch op het vlak van de organisatie. Zo strak als de hele eetavond geregeld wordt, zo losjes is het dansfeest. Nou ja, feest. Het merendeel van de gasten zit aan tafel rustig na te keuvelen met de cognac en de koffie die wél in het trouwcadeau inbegrepen zijn. Voor alle andere sterke drank moet je op de meeste Noorse bruiloften de kredietkaart uit jouw kostuumjasje halen. De Noorse alcoholpolitiek bederft ook de pret op bruiloften.

Dezelfde geluidsinstallatie waaruit na het hoofdgerecht het opgekuiste videoverslag van de vrijgezellendag weerklonk, wordt nu misbruikt door het neefje van de bruid die voor drie pinten een übercommerciële Spotify-lijst heeft samengesteld en die hij na middernacht met veel tegenzin moet aanpassen aan de smaak van enkele losgeslagen moeders die hun nacht van het jaar beleven. Kygo ruimt baan voor enkele onvervalste Scandinavische 90's-klassiekers. De uitstekende dessertwijn heeft op dat vlak zijn werk gedaan. Trouw je op het échte platteland, dan zorgt een hillbilly-band voor livemuziek en linedancesessies. Alle pret ten spijt, in 46% van de gevallen strandt het huwelijk gemiddeld na zeven jaar. 'But at least we stole the show,' denkt de bruid terwijl ze haar trouwjurk op een tweedehandssite plaatst.

Wanneer het trouwfeest met wat geluk om 2u 's nachts eindigt, staar ik hoe dan ook tevreden naar de witte servietten met rode wijn- en vleessausvlekken. Zij zijn niet bezoedeld door het tenenkrullende gezwaai op de tonen van Le Lac du Connemara. Alleen al daarvoor zou ik nog 100 identieke speeches van dementerende nonkels willen ondergaan.